* جملات و ابیات زیر را به زبان ساده و روان معنی نمایید.

 1-  به هر جانب برای احتیاط چشم می انداخت.    2- باقی ضمان خود را به ادا رسانم.

3-  نه دانا تر آن کس که والا تر است / که والا تر است آن که دانا تر است.

  4-  نگهبان گنجی تو از دشمنان / وُدانش نگهبان تو جاودان

ب – بخش درک مطلب

1- در بیت  :  آن چه در علم بیش می باید / دانش ذات خویش می باید

 تاکید شاعر بر چیست ؟

 2-   در بیت : که دانش ز تنگی پناه آورد / چو بیراه گردی به راه آورد

 الف – منظور شاعر از ( تنگی ) چیست ؟         ب –  " به راه آورد "  کنایه از چیست ؟

3- در بیت " قدر وقت ار نشناسد دل و کاری نکند / بس خجالت که از این حاصل ایّام بریم "   تاکید شاعر بر چیست ؟  بیتی بیاورید که با بیت داده شده تناسب معنایی داشته باشد

پ – بخش لغت

 * لغات و واژه های زیر را معنی نمایید. 

 سر یر :                صورت نبندد :            بر اثر من :                            فراست :

ت – بخش لغات و اصطلاحات                                        

1- مناسب تر ین قالب شعری برای سرودن منظومه های بلند چیست ؟

 2-  یک اثر ادبی نام ببرید که شیوه ی بیان آن  فابل است ؟  ( با ذکر نویسنده )

 3- چه کسی و در چه قرنی کلیله و دمنه را به نظم کشید ؟

4- مثنوی های زیر از چه کسانی است ؟

                      جام جم :                                              آفرین نامه :

 5- در بیت : " یار مردان ِ خدا باش که در کشتیِ نوح / هست خاکی که به آبی نخرد طوفان را "

 دو زیبایی سخن معلوم سازید.

ث – بخش دستور زبان فارسی

* با توجّه به ابیات زیر به پرسش های آن پاسخ دهید.

همه شب در این امیدم که نسیمِ صبحگاهی / به پیام ِ آشنایان بنوازد آشنا را

هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق / ثبت است بر جریده ی عالم دوام ما

دل شود گر به علم، بیننده / راه جوید به آفریننده

1-   بیت اوّل چند جمله دارد ؟   2-  نسیمِ صبحگاهی چه نوع ترکیبی است ؟ ( اضافی یا وصفی )

 3- (  آشنا ) از نظر ساختار چه نوع واژه ای است ؟ 4-   در بیت دوم مصراع اوّل نوع متمّم را معلوم سازید.

 5-   از فعل ( جوید ) صفت فاعلی ، اسم مصدر و صفت لیاقت بنا سازید.

6-  با توجّه به ابیات مورد نظر نقش دستوری واژه های    راه ، نسیم صبحگاهی ، ثبت و آشنا را بنویسید.

 7- عشق عام است یا خاص ؟    8-  آشنا شناس است یا ناشناس ؟   9-  نوع پسوند ( ی ) در واژه ی-

                                                                                                                                                            ( صبحگاهی) چیست ؟

 10-  نوع کلمات  زیر را بنویسید. ( هفت قسم کلمات فارسی  )

 هرگز :                        بیننده :                     این :                   گر :   

11- بیت سوم مصراع اوّل چند جزئی است ؟   12-   واژه ی ( صبحگاهی ) چند تکواژ دارد ؟ ( جزءِ معنی دار و بی معنی  )

   ج -  حفظ شعر

 * ابیات زیر را کامل کنید.

 نبینی ز شاهان ............................ / ................................. راه ؟

  ------------------- دانا شوی ؟ / ----------------- چو دانا شوی ---------